استفاده از گریسها در بخشهای مختلف صنعتی بسیار متداول است. با توجه به شرایط خاص محیط خلأ، در مواردی که گریس مستقیما در معرض شرایط خلأ قرار میگیرد، استفاده از نمونههای معمولی موجود در بازار مجاز نمیباشد. در صنعت خلأ از گریس های مختلفی استفاده میشود که هریک کاربرد خود را دارد. مهمترین ویژگی گریس های خلأ بصورت زیر است:
- فشار بخار
گریس هایی که در محیط خلأ استفاده میشوند باید فشار بخار پایینی داشته باشند. مقدار این فشار بخار بسته به شرایط استفاده گریس و دمای کارکرد آن بستگی دارد.
- تحمل دمایی
همه گریس ها در دمای مشخصی دچار تغییرات شیمیایی میشوند. مواد مورد استفاده در شرایط خلأ باید بتوانند در دمای کارکردی خود بدون تغییر باقی بمانند.
- واکنشپذیری
گریس های مخصوص خلأ باید واکنشپذیری پایینی داشته باشند، مخصوصا در فرآیندهایی که در آنها مواد خورنده و واکنشپذیر آزاد میشود (که در بسیاری از فرآیندهای تحت خلأ اینچنین است). همچنین این مواد نباید با قطعاتی که با آنها در تماس هستند واکنش دهند. گریسهای خلأ همچنین نباید برای کاربران خطرناک یا سمی باشد.
- هزینه تمام شده
هزینه تمام شده نیز جزء یکی از مهمترین عوامل در انتخاب گریس های خلأ میباشد.
علاوه بر موارد فوق گریسهای خلأ را باید بتوان بسادگی استفاده کرد، بسادگی پاک کرد و همچنین برای مدت طولانی نگهداری نمود.
گریسهای خلأ اصطکاک و سایش را کاهش میدهند، حرکت قطعات را تسهیل میکنند. از این گریسها بر روی ارینگها و گسکتهای لاستیکی استفاده شده تا علاوه بر محافظت از آنها، عمل آببندی را بهبود بخشند.
گریسها معمولا از دو بخش روغن و استحکام دهنده(Thickener) ساخته شدهاند. عمل روانکاری با کمک روغن انجام میشود. استحکام دهنده باعث پایداری بهتر در گریس میشود. معمولا با اضافه کردن برخی از افزودنیها میتوان تغییراتی در خواص گریس ایجاد کرد.
در گریسهای خلأ، جزء روغن آن معمولا از ترکیبات مشابه روغنهای خلأ استفاده میشود. روغنهای معدنی، روغنهای سنتز شده، روغنهای سیلیکونی و همینطور روغنهای PFPE از این جمله روغنها هستند.(جهت آشنایی با روغنهای خلأ میتوانید این مقاله را مطالعه نمایید). استحکام دهندهها نیز گاها به دو نوع صابونی مانند لیتیم و غیرصابونی مانند تفلون تقسیمبندی میشوند. با ترکیب انواع روغنها و استحکام دهندهها و همچنین اضافه کردن برخی افزودنیها میتوان انواع گریسهای خلأ را برای کاربردهای مختلف تولید نمود.
مهمترین و شناخته شدهترین انواع گریسهای خلأ، گریس خلأ بالا ساخت شرکت Dow Cornig(Dow Corning High vacuum grease) که گریس سیلیکونی است و همچنین انواع گریسهای غیر سیلیکونی(هیدروکربنی و PFPE) ساخت شرکت Apiezon میباشد. علاوه برآن شرکت لیبولد(Leybold) نیز مجموعهای از انواع گریسهای خلأ سری LV8xx را تولید مینماید.
شکل 1- گریس خلأ Dow Corning در بسته های 50 گرمی و 150 گرمی
شکل 2- گریسهای خلأ Apiezon
شکل 3- گریس خلأ شرکت Leybold
مشخصات برخی از گریسهای خلأ در جدول زیر نشان داده شده است.
جدول 1- مشخصات انواع گریسهای خلأ
در استفاده از گریسها به موارد زیر دقت کنید:
تا حد ممکن از گریسها کمتر استفاده شود زیرا این مواد همواره مقداری تبخیر دارند. علاوه برآن گریسها امکان جذب آلودگی را دارند.
در خلأهای خیلی بالا معمولا از گریسهای خلأ استفاده نمیشود.
برای گریسکاری آببندها، تنها یک لایه نازک از گریس را برروی ارینگها و گسکتها بمالید.
به محدوده دمایی عملکرد گریسها توجه نمایید.
در قطعاتی که نیاز به گریسکاری داشته و در خلأ استفاده میشوند، ابتدا آثار گریس قبلی پاک شده و سپس از گریس خلأ استفاده شود.
برای بستن برخی قطعات و جلوگیری از قفل شدن آنها در یکدیگر، لازم است تا از گریسهای Anti-seize استفاده شود. شرکت Apiezon گریسهای AP100 و AP101 را بدین منظور جهت استفاده در خلأ معرفی کرده است.
در استفاده از گریسها به تاریخ انقضاء آنها توجه نمایید.
حتما به نحوه تمیزکاری گریسها توجه نمایید و همچنین از خطرات احتمالی آنها برای سلامتی آگاهی یابید.
دفترچه فنی هر گریس را حتما مطالعه کنید.
شما میتوانید جهت سفارش انواع گریسهای خلا با شرکت پایاصنعت خلأ تماس بگیرید.