یکی از ویژگی های مهم پمپ های روتاری روغنی شیر ضدبرگشت روغن یا Anti-suck back valve یا Vacuum safety valve  است. هدف این شیر جدا کردن یا ایزوله کردن پمپ از محفظه خلأ است زمانیکه پمپ خاموش می شود. نبود این شیر یا عمل نکردن آن حین خاموشی پمپ سبب هوادهی(ونت شدن) محفظه شده و علاوه برآن و مهمتر آنکه ممکن است سبب برگشت روغن پمپ به داخل محفظه خلأ گردد. در تصویر زیر شماتیک یک شیر ضدبرگشت روغن مشاهده می‌شود.

تصویر 1- شماتیک شیر ضدبرگشت روغن

شیرهای ضدبرگشت روغن ممکن است بصورت داخلی در سیستم پمپ تعبیه شده باشد و یا بصورت خارجی باید بر روی پمپ نصب شوند. در تصاویر 2 الی 4 برخی از انواع این شیرها و ساختار آن را مشاهده می‌کنید.

تصویر2- شیرضدبرگشت روغن پمپ روتاری پره‌ای آلکاتل- شیر داخلی(تعمیر شده توسط شرکت پایا صنعت خلأ)

تصویر 3- شیر ضدبرگشت روغن پمپ روتاری پره‌ای فایفر- شیر داخلی(تعمیر شده توسط شرکت پایا صنعت خلأ)

تصویر 4- شیر ضدبرگشت روغن secuvac – شیر خارجی

شیر ضدبرگشت روغن همواره در مسیر ورودی پمپ روتاری نصب می‌شود و معمولا با استفاده از فشار فنر (و همچنین اختلاف فشار داخل پمپ و مسیر خلأ) و یک لاستیک آب‌بند مسیر ورودی را در هنگام خاموش شدن پمپ مسدود می‌کند. پس از روشن شدن پمپ با کاهش فشار داخل پمپ و همچنین افزایش فشار روغن، مسیر ورودی باز می‌شود و به همین دلیل تخلیه با مکث کوتاهی شروع می‌شود.(تا زمان باز شدن شیر ضدبرگشت روغن)

شیرهای ضد برگشت روغن در پمپ های با کیفیت، معمولا عملکردی بدون نقص دارد اما در پمپ های با کیفیت پایین یا اصلا وجود ندارد و یا عملکرد درستی ندارد. علاوه بر آن، عملکرد این شیرها مخصوصا در انواع تعبیه شده در سیستم داخلی پمپ‌ها، ممکن است پس از مدتی دچار افت شود. به همین دلیل در سیستم های حساس به ورود روغن اکیدا توصیه می‌شود پمپ های روتاری با استفاده از یک شیر از محفظه خلأ جدا شده و مسیر ورودی پمپ ها پس از خاموشی هوادهی شود.

در هنگام خرید پمپ های روتاری حتما به وجود یا عدم وجود شیر ضد برگشت روغن توجه کنید.(با مراجعه به دفترچه پمپ) علاوه بر آن عملکرد این شیرها را در برندهای کمتر شناخته شده قبل از بکارگیری امتحان کنید. پس از تعمیرات پمپ های روتاری نیز حتما عملکرد این شیر را بررسی کنید زیرا درصورت برهم خوردن تنظیمات آن ممکن است عملکرد این شیر دچار نقص شود.

بمنظور بررسی عملکرد شیر ضد برگشت روغن روش زیریشنهاد می‌شود:

1. یکعدد فشارسنج به مسیر ورودی پمپ ببندید.
2. پمپ را روشن کنید تا به فشار نهایی خود برسد و سپس پمپ را خاموش کنید.
3. فشار سر پمپ را بررسی کنید. معمولا کمی فشار بالا می‌رود و سپس متوقف می‌شود. درصورتی که کاملا ونت شود شیر عملکرد درستی ندارد.
4. برای اطمینان، می‌توان محفظه کوچکی را با استفاده از پمپ تخلیه کرده و سپس پمپ را خاموش نمایید. بمدت 24 ساعت صبر کنید. محفظه را ونت کرده و سپس مسیر ورودی پمپ و محفظه را نسبت به وجود روغن بررسی کنید. درصورت عملکرد کامل شیر ضد برگشت روغن نباید اثری از روغن در مسیرها مشاهده شود.

جهت بررسی عملکرد شیرهای ضدبرگشت روغن و یا تعمیر آنها و هرگونه سوال در این زمینه می‌توانید با شرکت پایا صنعت خلأ تماس بگیرید.